Queirello(-proumierenco)
Carex praecox
Cyperaceae
Àutri noum : Moutouso, Sagneto.
Noms en français : Laîche précoce, Laîche de Schreber.
Descripcioun :Aquesto queirello, proun raro, trachis dins li pelouso sablouso un pau umido, souvènt proche d'aigo. Es uno planto primo souvènti fes torso que fai un rizoumo di proun ramifica. Se recounèis à si pichòtis espigueto que caupon de flour masclo à la baso e femello emé dous estigmate en aut. Lis escaumo soun brunello amé de uno costo pu claro e acabado pèr uno arèsto. Avisas-vous que i'ague un pichot mameloun au bout dis antèro que dèvon faire mens de 2 mm. Coumpara emé la queirello-divisado que ié sèmblo proun.
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Erbo
Taio : 10 à 30 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Carex
Famiho : Cyperaceae
Ordre : Poales
Coulour de la flour :
Brunello
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 1 à 2,5 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1000 m
Aparado :
Vo
Abriéu à jun
Liò : Tepiero sablouso
- Ribo d'aigo
Estànci : Mesoumediterran
Couroulougi : Érousiberiano-Sud
Ref. sc. : Carex praecox Schreb., 1771
Jaisso(-negrejanto)
Lathyrus niger
Fabaceae Leguminosae
Nom en français : Gesse noicissante.
Descripcioun :Aquesto jaisso, coumuno dins lis uba, trachis dins li blachiero e faio de nòsti colo e en basso mountagno. La planto èi bèn drecho emé uno cambo carrado mai pas alado. Li flour soun vióuleto, pièi viron à bluio pèr veni negro coume li dusso un cop maturo.
Usanço :Li racino soun couneigudo pèr sarra li car e faire pissa. S'aprèn qu'es esta trouba d'arbutosido (o arbutino) qu'es un anti-baterian urinàri. L'arbutosido esclargi peréu la pèu (en empachant l'acioun de la tirousinaso).
Port : Grando erbo
Taio : 15 à 90 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Lathyrus
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : irregulièro
Ø (o loungour) flour : 10 à 15 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Blachiero
- Faio
- Pinedo
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Eurasiatico
Ref. sc. : Lathyrus niger (L.) Bernh., 1800